Prvi progon više hiljada Srba u BiH prije 30 godina iz opštine Brod obilježen je danas pješačkom pohodom do lokaliteta Lipa gdje su se 1992. godine zaustavili i odbranili od napada regularnih hrvatskih snaga koje su bile potpomognute paravojnim muslimansko-hrvatskim jedinicama.
Tada je protjerano više od 12.000 Srba iz opštine Brod, a imovina je popaljena i opljačkana.
Više od 200 ljudi danas je učestvovalo u pješačkom pohodu u znak sjećanja na dane stradanja i egzodus srpskog naroda sa područja opštine Brod 1992. godine, a pridružilo im se desetine biciklista i maratonaca.
Načelnik opštine Brod Zoran Vidić istakao je da se simboličnim maršom obilježava prvi progon Srba u BiH i tužan jubilej od toga događaja.
“Ovdje gdje je spomen-crkva, tu je progon zaustavljen. Ovdje smo se odbranili”, rekao je Vidić i dodao da je u pohodu učestvovalo dosta mladih koji se ovako uče o dešavanjima u prošlosti, što u budućnosti može dati rezultate.
Prema njegovim riječima, u odnosu na devedesete godine, u Brodu se danas živi mirno i bolje nego što je tada bilo u maju 1992. godine i da se u mirnim periodima zaborave dešavanja iz prošlosti, ali da neko mora da čuva od zaborava.
“Ako nećemo mi iz opštinske uprave, Boračke organizacije i Srpske pravoslavne crkve, ko će drugi. Poenta je da se okupi što više mladih ljudi, da dolaze na ovo mjesto”, istakao je Vidić.
Pješački pohod pod nazivom “Putem prvog progona Srba u BiH” krenuo je jutros iz Klakara Donjih do Hram Svetog Jovana Vladimira na Lipi, gdje održan pomen paratos i položeni vijenci.
Na početku pohoda položeno je cvijeće na mjesto pogibije srpskih boraca Radovana Radovanovića i Mile Stevića, a u nastvaku u Klakaru Gornjem i Vrelima Gornjim kod spomenika poginulim borcima.
Predsjednik Predsjedništva Boračke organizacije opštine Brod Zoran Vidić je istakao da sedmi put obilježavaju progon Srba od hrvatskih oružanih snaga i pripadnika paravojnih muslimansko-hrvatskih jednica.
“Nakon potpisivanja mirovnog sporazuma i povlačenja JNA sa naših prostora, te prelaska hrvatskih oružanih snaga i napada na srpsko stanovništvo doživjeli smo tragediju da protjeraju kompletno srpsko stanovništvo, više od 12.000 Srba. U dogovoru sa opštinom organizujemo ovaj događaj, idemo pješke onim putem kojim se srpski narod izvukao za vrijeme rata”, rekao je Vidić.
On je izrazio zadovoljstvo brojem učesnika, posebno mladih koji su učesvovali jer je cilj, kako je rekao, da upravo oni i znaju i uče šta se dešavalo za vrijeme rata.
“Mi smo išli 10 kilometara pješke, a jutros je krenuo i memorijalni maraton i biciklijada sa Trga Patrijarha Pavla koji imaju ukupnu dužinu od 23 kilometra. Svi zajedno smo došli na kotu Lipa, gdje je služen parasot, upaljene svijeće i položeno cvijeće za poginule saborce. U nastvku je bilo druženje na izletištu u Vrelima uz vojnički pasulj”, dodao je Vidić.
Najmlađi učesnik je dvogodišnji Aleksa Broćilo, a najstariji Stana Stević, koja ide svake godine na Lipu. Stevićeva je u ratu je izgubila dva sina.
“Svake godine sam izdržala i došla, a ove godine nisam baš skroz pješačila. Svako treba da kaže svom djetetu šta je i kako je bilo, da se zna i ne zaboravi, te da se ne ponavlja. Dva su mi sina poginula, jedan je bio redovan vojnik, a jedna je otjeran i poginuo je na Kamenu”, ispričala je Stevićeva.
Lokalitet Lipa predstavlja mjesto gdje je pružen snažan otpor neprijateljima i spriječeno dalje cijepanje Republike Srpske, te omogućen nastavak bitke za proboj koridora pod nazivom “Bitka za put života i spasa”.
Ovaj lokalitet spaja gradove Doboj, Derventu i opštine Brod, Modriča i Vukosavlje, a tu je sagrađena i spomen-crkva posvećena Svetom Jovanu Vladimiru.
U porti su podignuti spomenici poginulim srpskim borcima u Odbrambeno-otadžbinskom i Drugom svjetskom ratu.
Vijenac ispred spomenika položila je delegacija opštine Brod i Boračke organizacije. Pohod je organizovala brodska Boračka organizacija i opština Brod.
PN